Coroczne spotkanie ECRA odbyło się w dniach 17-20 września w Mostarze, Bośni i Hercegowinie. Była to już XVII edycja tego wydarzenia, stanowiąca wyjątkową okazję do współpracy oraz wymiany doświadczeń wśród ratowników jaskiniowych z całej Europy. W tegorocznych pracach uczestniczyła czteroosobowa delegacja Grupy Ratownictwa Jaskiniowego.
Po uroczystym rozpoczęciu, które miało miejsce na kampusie akademickim, uczestnicy przystąpili do działań terenowych. Program został podzielony na dwie główne sekcje: zajęcia nurkowe oraz działania w suchym terenie.
Działania powierzchniowe odbyły się na terenie kanionu Podvožje ok 1 km od Mostaru. Zajęcia były podzielone na działania sekcji medycznej oraz działania sekcji technicznej.
Medycy poruszali aspekty związane z szybką interwencją medyczną np. w oparciu o transfuzję krwi oraz podanie leków wracając tym samym do sytuacji sprzed roku i działań medycznych w jaskini Morca. Określano również parametry punktu cieplnego przeznaczonego dla osoby poszkodowanej i medyka, praktykując ich budowę w oparciu o wcześniej przyjęte założenia wynikające z doświadczeń zebranych podczas szeregu akcji podziemnych.
Komisja techniczna tym razem zajęła się przybliżeniem oraz wdrożeniem na wspólnych ćwiczeniach podejścia i systemu włoskiego. Polega on na wykorzystaniu wyłącznie małej, 6 osobowej grupy ratowników, gdzie każdy z nich posiada przy sobie podstawowy sprzęt ratowniczy, a zespół operuje wyłącznie dwiema linami o długości 70m (nie jest to technika DRT). Każda z lin była o średnicy 10mm lub cieńsza, najprawdopodobniej Dyneema w oplocie kevlarowym (niestety nie zostało to uściślone). Ćwiczenia polegały na niezachwianym ciągłym i płynnym transporcie noszy w kanionie (liczne progi) przy użyciu wyżej wymienionego zespołu w oparciu o technikę budowy stanowisk zwaną “human anchor”. Podczas manewrów używane były dynamometry (Rock Exotica oraz Line Scale 3), aby móc w czasie rzeczywistym określić siły działające na ratownika/ów. O ile stanowiska tego typu są w świecie dobrze znane i w odpowiednich warunkach praktykowane podczas akcji ratowniczych, o tyle ewakuacja noszy w tak małym zespole z użyciem wyłącznie dwóch lin (technika ta nie wyklucza tarcia liny o skałę) nie znalazła przychylności uczestników, którzy w głównej mierze opierają swoje szkolenia i działalność ratowniczą o zasady “szkoły francuskiej”.
Warto nadmienić, iż włosi są “wychowywani” od początku swojej działalności w tym właśnie “włoskim systemie”, a szkolenie ideą francuską nie jest wiodące.
Doniesienia z przebiegu szeregu akcji ratowniczych we Włoszech nie pozostawiają wątpliwości, “włoska filozofia” jest skuteczna, świadczy o tym ilość akcji zakończonych sukcesem z jednym zaobserwowanym zastrzeżeniem: ratownicy są biegli w swojej technice, ale najwyraźniej tylko i wyłącznie przy założeniu, że cała akcja jest przeprowadzana w tym jednym (włoskim) systemie.
Zdania wybrzmiewające po zakończonych ćwiczeniach jednoznacznie doprowadziły do wniosku, że “system włoski” w niektórych przypadkach jest niezastąpiony, jednakże nie przyspiesza on przebiegu akcji ratowniczej, wymaga bardzo dużej ilości ćwiczeń oraz bardzo solidnego “zgrania” zespołu i może być on dla osoby będącej w noszach zbyt “dynamiczny” i nieprzewidywalny.Reasumując, należałoby podejść do sprawy uniwersalnie i posiadać wachlarz możliwości, który możemy wykorzystać adekwatnie do zaistniałej sytuacji czy to podczas stosowania technik ze szkoły francuskiej czy włoskiej. Szerzej patrząc takie sytuacje łączące dwa podejścia miały już miejsce, chociażby w przytaczanej wcześniej akcji w jaskini Morca w Turcji.
Grupa nurkująca natomiast udała się nad rzekę Neretwa, w okolice jaskini Crno Vrelo, położonej na północ od Mostaru. W bezpiecznych warunkach przeprowadzono następujące ćwiczenia:
- poręczowanie z wykorzystaniem grubej liny (montaż kotwic HST pod wodą),
- przygotowanie noszy SKED do transportu nurkowego,
- szybki transport noszy za pomocą skutera DPV,
- transport noszy pod wodą z wykorzystaniem poręczówki z grubej liny, bez użycia skutera,
- omówienie priorytetów medycznych przy wypadkach z udziałem wielu poszkodowanych.
Poruszane były tematy takie jak:
- wybór kotw do poręczowania,
- węzły oraz napięcie liny,
- potrzebne ląże do ciągnięcia noszy skuterem,
- miejsce osoby odpowiedzialnej za monitorowanie stanu poszkodowanego w obu scenariuszach, ze skuterem i bez,
- rola ratownika z tyłu noszy odpowiedzialnego za ich stabilizację,
- potrzebny sprzęt do wygodnej konfiguracji i wyważenia noszy z poszkodowanym pod wodą.
Dodatkowo, uczestnicy zainteresowani eksploracją mieli możliwość zwiedzenia jaskini Crno Vrelo, której przestronne wnętrze stwarza sprzyjające warunki do rekreacyjnego nurkowania.
Wieczorne wykłady obejmowały m.in. prezentację prototypów kasków ratowniczych dostosowanych do współpracy z noszami Petzl Nest, w tym dwa różne projekty kasków. Szczególne wrażenie wywarła również prezentacja węgierskich ratowników, którzy omówili ćwiczenia ratownicze w jaskiniach Aggtelek, angażujące dużą liczbę ratowników i obejmujące znaczące odcinki do pokonania. Przedstawione wnioski i cele były inspiracją do dalszej współpracy i udziału w kolejnych edycjach.
W przerwach między ćwiczeniami a wykładami uczestnicy mieli okazję do licznych rozmów, umożliwiających wymianę doświadczeń i wiedzy w nieformalnej atmosferze.
Na spotkaniu statutowym ECRA wyłoniono nowy skład kadry kierowniczej organizacji oraz określono cele na nadchodzący rok. Cieszymy się bardzo, że do nowego Zarządu, na stanowisko generalnego sekretarza wybrano naszą Prezeskę, Ewelinę Raczyńską. To wspaniała wiadomość i ogromne wyróżnienie dla GRJ.
Poruszano również aspekty prawne tego, w którym miejscu i w jaki sposób powinna umiejscowić się ECRA podczas zaistnienia sytuacji ratowniczej. Czas przeznaczony na dyskusję w tym temacie był niewystarczający, jednakże pojawił się wniosek, który ma doprowadzić do powstania dokumentu uwzględniającego ograniczenia prawne i jednocześnie podejmujący zasady współpracy w zakresie doradztwa ECRA w trakcie akcji. Może być on wyjściowy do dalszych prac.
Z przyjemnością informujemy również, że przyszłoroczna, XVIII, edycja spotkania ECRA odbędzie się w Polsce.
W spotkaniu z GRJ wzięli udział:
Jarosław Kur
Sławosz Kiełtyka
Michał Macioszczyk
Paweł Krzeszowiec
